Op het moment kan ik zeker vijf stellen die uitkijken naar de geboorte van hun baby. Recentelijk heb ik mijn verwondering over de mens geuit. En in het verlengde daarvan, kan men zich afvragen hoe deze kinderen als volwassenen zullen zijn.
Dit is een van de prangende vragen die zich voordoet bij het vierluik The First People (I-IV)(1990) van kunstenares Marlene Dumas. Op elk schilderij (90 x 180 cm) staat één pasgeborene sterk vergroot afgebeeld. Ook al liet ze weten dat de hoofdjes een stukje kleiner zijn geschilderd dan dat ze zouden moeten zijn, men kan niet om het wanstaltige en afstotelijke van deze baby’s heen. Deze beelden geven uitdrukking aan het enorme van een nieuw leven, alle potenties en krachten – goed en slecht – die zichtbaar zijn in de mormelachtige lijfjes in een niet te stoppen groei, waarbij de kinderen uit hun omlijsting lijken te barsten.
Vooral het tweede doek is uitgesproken beklemmend. Dumas gaf hem een wit lijf waarin alle variaties van een lelijke, schrale huid zichtbaar zijn: het hoofd grijzig met roze en paars, de rechterarm blauwwit, de andere geel en vaal roze-grijs, de onderbenen in een ongezond bruingeel met daaronder wittige voeten. Het heeft de vuistjes dichtgeknepen en een wilde blik in de ogen, de mond is verkrampt. Het enige jongetje van deze vier kinderen maakt een duivelse indruk. Als de ogen het venster van de ziel zijn, zoals wordt gezegd, wat zien we dan in de ogen van deze baby? (Van den Boogerd, “Hang-ups and Hangovers in the Work of Marlene Dumas”. Marlene Dumas, Phaidon Press Limited, 1999, p. 57). Geen van deze vier figuren komt zelfs maar in de buurt van hoe babies voortdurend worden getoond in reclame.
Ook al is het leven niet zo gelukkig als de reclame suggereert, het is zeker niet mijn bedoeling om de voorpret van toekomstige ouders te verpesten. Laat ze onder invloed van hormonen wegdromen in hun verwachtingen van gelukzaligheid en plezier. En om dat te onderstrepen staan mijn zelfgemaakte babyslofjes hier al te wachten op de nieuwe mensjes die eraan komen.
En voor wie niet te zwanger of – zoals in mijn geval – te belemmerd om ergens heen te gaan, bezoek de overzichtstentoonstelling van Marlene Dumas in Amsterdam (Stedelijk Museum). Dezelfde expositie zal volgend jaar te zien zijn in the Tate in London.
The First People (I-IV)(1990) maakt deel uit van de collectie van Museum de Pont te Tilburg, voor meer informatie klik hier;
Voor meer informatie over komende tentoonstellingen van Marlene Dumas.
Eerder schreef ik over het mens zijn Vrede graag: Zwarte zomer (deel 1 van 2) and Vrede graag: Waanzin (deel 2 van 2).
Wellicht vind je dit ook aardig om te lezen: Ontspoord or Fantastische paashaasdames.
Op de hoogte blijven kan door je eigen email adres in te vullen op de contact pagina. Je ontvangt dan bij elke nieuw item een email toegestuurd.
This post is also available in: Engels