Toen ik zes weken oud was, reisden mijn ouders naar de andere kant van het land om me aan de grootouders van mijn moeder te laten zien. Ik herinner me dat mijn moeder – jaren later – vertelde dat de reis nogal wat van haar vergde. Niet alleen omdat ze nog herstellende was van de bevalling, maar ook omdat ik tot die tijd een huilbaby was.
The Cottage Madonna (c. 1867) van Jozef Israëls herinnert me aan dit verhaal. Vermoedelijk moeder en kind vormen het hoofdthema van dit schilderij. Er is slechts weinig ruimte tussen deze twee figuren en wij als kijkers. Op deze manier wordt de aandacht gelegd op de scene alsof het een stilstaand beeld uit een film betreft. We kunnen ons gemakkelijk voorstellen dat slechts een moment geleden deze vrouw melk voor haar pasgeborene bereidde, het is alsof we zo in hun leven zijn binnengelopen.
De intimiteit van dit kunstwerk wordt versterkt door de afwezigheid van uitgesproken kleuren, terwijl de kunstenaar de lichtval benadrukt. Hierdoor wordt een knus en behaaglijk gevoel uitgedrukt. De dame waarvan we vermoeden dat het de moeder is, lijkt over te lopen van liefde, alsof er niks anders in de wereld zo belangrijk is dat het haar aandacht kan opeisen. Ze heeft uitsluitend oog voor haar baby.
Je zou zelfs kunnen zeggen dat Israëls deze moeder op een voetstuk plaatste, met haar voeten op een stoof, terwijl ze haar kind niets dan liefde voert.
Zoals te zien is op de foto die gemaakt is op de dag die ik net beschreef toen ik zes weken oud was, zijn de drie dames maar wat blij om met mij op de foto te gaan. Ik was een flinke baby en daarom werd mijn moeder door het consultatiebureau opgelegd om me niet teveel melk te geven. Het was mijn overgrootmoeder die haar vertelde dat dit onzin was, gezien het feit dat ik zoveel huilde.
Diezelfde middag gaf zij me persoonlijk een extra flesje en was ik de hele middag zoet zonder te huilen. Tenminste, zo gaat de legende.
Ik, met mijn moeder, grootmoeder en haar moeder
The Cottage Madonna (c. 1867) by Jozef Israëls
This post is also available in: Engels